Монгол дахь НҮБ-ын Хүн Амын Сан

НҮБ-ын Хүн Амын Сан 1970-аад оны сүүлээс Монгол улсын засгийн газарт дэмжлэг үзүүлж эхэлсэн бөгөөд, 1979 он болон 1989 оны Хүн ам, орон сууцны тооллого явуулахад Статистикийн Төв Газрыг шаардлагатай тоног төхөөрөмж болон сургалтаар хангасан билээ. 1990-ээд оны эхээр эмнэлгийн албан хаагчдад сургалт явуулахын зэрэгцээ орчин үеийн жирэмслэлтээс хамгаалах хэрэгслүүдийг хандивлах замаар эх, хүүхдийн эрүүл мэндийг дэмжиж эхэлсэн юм.

Монгол улсын засгийн газар болон НҮБ-ын Хүн Амын Сан хоорондын анхны цогц Улс орны хөтөлбөр 1992 онд албан ёсоор эхэлсэн бөгөөд эл Хөтөлбөр нь гэр бүл төлөвлөлтийн мэдээлэл, үйлчилгээг хүртээмжтэй болгох, түүнчлэн хүн ам зүйн мэдээллийн ашиглалтыг эрчимжүүлэх замаар засгийн газрын хөгжлийн бодлого, хөтөлбөрүүдийг дэмжихэд чиглэж байв.

1998 онд Монгол дахь НҮБ-ын Хүн Амын Сан байгуулагдаж, Улаанбаатар хотноо суурин төлөөлөгчтэй болсон бөгөөд 2002 онд Ховд аймагт бүсийн салбар оффисоо нээсэн юм. Бүсийн салбар оффисын гол фокус нь нутгийн иргэдэд илүүтэй хүрч ажиллаж, баруун бүсийн аймгуудад техникийн болон хөтөлбөрийн дэмжлэгийг саадгүй үзүүлэх байв.

2016 оны сүүлээр бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд ба эрх; залуучуудын хөгжил; жендэрийн тэгш эрх ба хүн амын динамик гэсэн талбаруудад дэмжлэг үзүүлсэн НҮБ-ын Хүн Амын Сангийн 5 дахь Улс орны хөтөлбөр дуусах шатандаа орсон юм. Энэ нь Монголын ард түмэнд Мянганы Хөгжлийн Зорилтуудад (МХЗ) чиглэсэн ахицыг хурдасгах дэмжлэг үзүүлж эхэлсний 10 жилийн ойтой давхацсан билээ. НҮБ-ын Хүн Амын Сангийн дэмжлэг нь МХЗ-3 буюу жендэрийн тэгш эрхийг хангах; МХЗ-5 буюу эхийн эндэгдлийг бууруулах; МХЗ-6 буюу ХДХВ/ДОХ-той тэмцэх зорилтуудыг биелүүлэхэд чиглэж байлаа. 2015 оны сүүл гэхэд Монгол улс МХЗ-5-д хүрэхэд ихээхэн амжилт гаргаж, эхийн эндэгдлийг 75 хувиар бууруулах зорилтод амжилттай хүрсэн есхөн орны нэг болсон байв.

НҮБ-ын Хүн Амын Сангийн 6 дахь Улс орны хөтөлбөр Монгол улсад залуучуудын оролцоо; залуучуудын бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд ба эрх; мөн ЖСХ-тэй хийх тэмцлийг гол фокусаа болгож 5 жилийн хугацаатайгаар 2017 онд эхэлсэн билээ. Одоогийн Улс орны хөтөлбөр нь 2017-2021 оны НҮБ-ын Хөгжлийн Тусламжийн Хүрээний (НҮБХТХ) дагуу Монгол улсад ТХЗ-уудад хүрэхэд дэмжлэг үзүүлж, НҮБ-ын бусад агентлагуудын үйл ажиллагаатай нягт уялдаатай хэрэгжиж байна.
Олон улсын Тэргүүнээр удирдуулсан Монгол дахь НҮБ-ын Хүн Амын Сан өдгөө 30 ажилтантай бөгөөд түүний дотор Өмнөговь аймагт байрлаж ажилладаг Үндэсний Харилцааны Ажилтан багтаж байгаа юм. НҮБ-ын Хүн Амын Сан Монголын 21 аймагт бүгдэд нь хүрч үйл ажиллагаагаа явуулж байна.

Монгол улсын засгийн газар болон НҮБ-ын Хүн Амын Сан хоорондын анхны цогц Улс орны хөтөлбөр 1992 онд албан ёсоор эхэлсэн бөгөөд эл Хөтөлбөр нь гэр бүл төлөвлөлтийн мэдээлэл, үйлчилгээг хүртээмжтэй болгох, түүнчлэн хүн ам зүйн мэдээллийн ашиглалтыг эрчимжүүлэх замаар засгийн газрын хөгжлийн бодлого, хөтөлбөрүүдийг дэмжихэд чиглэж байв.

1998 онд Монгол дахь НҮБ-ын Хүн Амын Сан байгуулагдаж, Улаанбаатар хотноо суурин төлөөлөгчтэй болсон бөгөөд 2002 онд Ховд аймагт бүсийн салбар оффисоо нээсэн юм. Бүсийн салбар оффисын гол фокус нь нутгийн иргэдэд илүүтэй хүрч ажиллаж, баруун бүсийн аймгуудад техникийн болон хөтөлбөрийн дэмжлэгийг саадгүй үзүүлэх байв.

2016 оны сүүлээр бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд ба эрх; залуучуудын хөгжил; жендэрийн тэгш эрх ба хүн амын динамик гэсэн талбаруудад дэмжлэг үзүүлсэн НҮБ-ын Хүн Амын Сангийн 5 дахь Улс орны хөтөлбөр дуусах шатандаа орсон юм. Энэ нь Монголын ард түмэнд Мянганы Хөгжлийн Зорилтуудад (МХЗ) чиглэсэн ахицыг хурдасгах дэмжлэг үзүүлж эхэлсний 10 жилийн ойтой давхацсан билээ. НҮБ-ын Хүн Амын Сангийн дэмжлэг нь МХЗ-3 буюу жендэрийн тэгш эрхийг хангах; МХЗ-5 буюу эхийн эндэгдлийг бууруулах; МХЗ-6 буюу ХДХВ/ДОХ-той тэмцэх зорилтуудыг биелүүлэхэд чиглэж байлаа. 2015 оны сүүл гэхэд Монгол улс МХЗ-5-д хүрэхэд ихээхэн амжилт гаргаж, эхийн эндэгдлийг 75 хувиар бууруулах зорилтод амжилттай хүрсэн есхөн орны нэг болсон байв.

НҮБ-ын Хүн Амын Сангийн 6 дахь Улс орны хөтөлбөр Монгол улсад залуучуудын оролцоо; залуучуудын бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд ба эрх; мөн ЖСХ-тэй хийх тэмцлийг гол фокусаа болгож 5 жилийн хугацаатайгаар 2017 онд эхэлсэн билээ. Одоогийн Улс орны хөтөлбөр нь 2017-2021 оны НҮБ-ын Хөгжлийн Тусламжийн Хүрээний (НҮБХТХ) дагуу Монгол улсад ТХЗ-уудад хүрэхэд дэмжлэг үзүүлж, НҮБ-ын бусад агентлагуудын үйл ажиллагаатай нягт уялдаатай хэрэгжиж байна.
Олон улсын Тэргүүнээр удирдуулсан Монгол дахь НҮБ-ын Хүн Амын Сан өдгөө 30 ажилтантай бөгөөд түүний дотор Өмнөговь аймагт байрлаж ажилладаг Үндэсний Харилцааны Ажилтан багтаж байгаа юм. НҮБ-ын Хүн Амын Сан Монголын 21 аймагт бүгдэд нь хүрч үйл ажиллагаагаа явуулж байна.